Ratatouille, project van de Gentse Wijkgezondheidscentra

Ratatouille is een project dat in verschillende Wijkgezondheidscentra in Gent loopt, waarbij er gewerkt wordt rond voeding en opvoeding.  We gingen in de Brugse Poort erover spreken met Marjolein Tratsaert.  Lees je mee? 

Dag Marjolein, stel je zelf even voor, wie zijn jullie? 

Ik werk als gezondheidspromotor in Wijkgezondheidscentrum Brugse Poort. Als gezondheidspromotor sla je de brug naar welzijn en de wijk en doe je aan preventie. Binnen onze werking zetten we onder andere in op het project Ratatouille, waarover we het vandaag zullen hebben. Ratatouille is een methodiek die oorspronkelijk is ontstaan in Anderlecht en in 2017 geïntroduceerd werd in Gent. 

Met Ratatouille werken we rond voeding én opvoeding. We koppelen deze twee thema’s bewust aan elkaar omdat er veel onderlinge verbanden zijn. Zo zien we bijvoorbeeld dat moeilijk eetgedrag bij kinderen vaak samenhangt met opvoedingsfactoren. 

We werken ook nauw samen met opvoedingspartners, zoals het inloopteam en het VCOK (Vormingscentrum Opvoeding en Kinderopvang). Zij focussen zich vooral op het luik ‘opvoeding’, terwijl wij ons meer bezighouden met het luik ‘gezondheid en voeding’. Onze doelgroep zijn ouders met jonge kinderen in een kwetsbare situatie. ‘Kwetsbaar’ is heel breed, we zien heel diverse ouders. Armoede speelt vaak een grote rol, bijvoorbeeld bij gezinnen met slechts één inkomen. Wat bij veel deelnemers terugkomt, is een gevoel van eenzaamheid en een gebrek aan verbinding of netwerk. De groepsdynamiek binnen Ratatouille maakt daarom een groot verschil. 

Ouder zijn van jonge kinderen is op zich al uitdagend, en als je daarbovenop in armoede leeft, komt er nog extra mentale belasting bij. 

Ratatouille bestaat uit tot 4 tot 6 sessies, telkens een volledige voormiddag. We hebben het eerst over voeding, bijvoorbeeld gezonde brooddoos, gezonde voedingsdriehoek, gezonde drankjes… Daarna volgt ook een inhoudelijk deel over opvoeding, waarbij we bijvoorbeeld praten over wat als kinderen niet willen eten, hoe laat je kinderen proeven… Daarna wordt er samen gekookt en samen gegeten. De toeleiding gebeurt via vertrouwenspersonen binnen het WGC, het inloopteam, de kinderopvang en brugfiguren op scholen. Dit vraagt tijd en inzet, maar we merken dat het werkt om hier actief op in te zetten.  

Wat hebben mensen in armoedesituaties eraan? 

De methodiek focust niet enkel op kennisoverdracht, maar vooral op het delen van ervaringen. We werken interactief en vertrekken vanuit de situatie van elk gezin, zodat ouders van elkaar leren en in hun kracht worden gezet. Het is voor ons heel belangrijk dat het niet belerend of vingerwijzend overkomt.  

Tijdens het koken werken we bewust met goedkope ingrediënten en huismerken. Ouders ontdekken zo dat A-merken niet nodig zijn om gezond en lekker te koken. 

We proberen ouders te ondersteunen met eenvoudige, gezonde recepten en praktische tips. 

Er heerst een hele fijne sfeer in de groepen. Sowieso is er al iets gemeenschappelijks, namelijk de kinderen. Ondanks de diversiteit aan nationaliteiten groeit er vaak een hechte groep. Eten is een sterke verbinder. We voorzien ook nazorg door ouders toe te leiden naar activiteiten van het inloopteam of naar het dameshuis in de wijk.  

We proberen ervoor te zorgen dat de ouders hun plekje in de wijk vinden en elkaar ook nadien terug blijven vinden.  

Welke steun/hulp heb je aan de projectsteun van Welzijnszorg? 

De steun van Welzijnszorg gebruiken we voor de werkingsmiddelen van Ratatouille: voedingsmiddelen en klein keukenmateriaal.  

Als er ingrediënten over zijn, geven we die mee aan ouders in bewaardozen die we met het project aankopen. 

Waar hopen jullie op het komende jaar?  

We willen de reeksen die we nu aanbieden zeker behouden. Daarnaast hopen we het aanbod in Gent verder uit te breiden, zodat er in elke wijk een Ratatouille-reeks kan plaatsvinden. Om dat te realiseren, willen we ook een nieuw handboek ontwikkelen. Zo kunnen organisaties zelf vlotter met de methodiek aan de slag via een duidelijk draaiboek en ondersteunend materiaal. 

We willen in elke wijk een Ratatouille-reeks aanbieden door een nieuw handboek te maken zodat lokale organisaties met de methodiek aan de slag kunnen. 

Dat klinkt geweldig!  We krijgen zelf al zin om mee te komen koken.  We wensen jullie veel succes met dit nuttige, concrete werk!