Lokaal actieplan 100% woonrecht

Door het samenbrengen van signalen, ervarings- en terreinkennis en wetenschappelijk analyses kwamen we voor onze campagne 2021 tot onderbouwde politieke eisen en aanbevelingen. Een daarvan is het opzetten van lokale actieplannen 100% woonrecht.

Wanneer we denken aan de bouw van extra sociale woningen, de aanpak van discriminatie en uitsluiting dan kijken we in de eerste plaats naar de gewestelijke regeringen.

Maar ook lokale besturen zouden een tandje kunnen bijsteken. Ze hoeven niet te wachten op de Vlaamse en Brusselse regering om zelf actie te ondernemen. 

Regierol

Lokale besturen zijn de regisseur van het lokaal woonbeleid. Het lokaal bestuur moet volgende taken minsten opnemen:

• De gemeente zorgt voor een divers en betaalbaar woonaanbod in functie van de woonnoden
• De gemeente werkt aan de kwaliteit van het woningpatrimonium en de woonomgeving
• De gemeente informeert, adviseert en begeleidt inwoners met vragen over wonen

Lokale besturen hebben dus de expliciete taak om betaalbaar wonen te stimuleren en moeten de woonkwaliteit bewaken. 

Ambitie

Her en der beslissen lokale besturen om actieplannen op te zetten om dak- en thuisloosheid aan te pakken. Dit is een evolutie die Welzijnszorg graag aanmoedigt. Gemeenten en steden in Vlaanderen en Brussel zijn heel verschillend.

De aanpak in de verschillen steden mag zeker ook verschillend zijn, als de aanpak maar ambitieus is.

Welzijnszorg vraagt aan de lokale besturen om actieplannen op te zetten om voor 100% recht op wonen te gaan.

Dat wil zeggen: met de juiste partners aan tafel zitten om alle mogelijke instrumenten in te zetten om iedereen, zonder onderscheid, aan een goede, betaalbare woning te helpen. Iedereen een gepaste woning!

Lokaal actieplan 100% woonrecht

1. Participatief: breng de lokale woonactoren zoals de immokantoren, huisvestingsmaatschappijen, SVK, OCMW, CAW, verenigingen, armoedeorganisaties en zelforganisaties samen om aan het actieplan te werken.
    
2. Gericht: richt je inspanningen op doelgroepen die niet de mogelijkheid hebben om zelf in hun woonrecht te voorzien.
    
3. Inclusief: sluit geen groepen al bij voorbaat uit. Het actieplan richt zich op alle doelgroepen die een risico op uitsluiting kennen. We gaan voor 100% woonrecht!
    
4. Geïntegreerd: samen aan het actieplan werken, wil ook zeggen een goede samenwerking tussen de verschillende (begeleidings)diensten.
    
5. Toegankelijk: zorg dat je diensten toegankelijk zijn voor woonproblemen van burgers, maak het lokaal meldpunt bekend, zorg voor een outreachend woonloket, …
    
6. Quick Wins: onderzoek met welke ingrepen je op een korte tijd al een verschil kan maken. Tijdelijke bezetting, transitwoningen, melding tijdelijk wonen, ….
    
7. Gebruik al je instrumenten: lokale besturen kunnen meer dan ze denken, via het leegstandsbeleid, sociaal beheersrecht én het vergunningsbeleid.
    
8. Het goede voorbeeld: tolereer geen discriminatie, creëer een klimaat van vertrouwen en solidariteit.
    
9. Creatief: Experimenteer zelf als lokaal bestuur met een wooncoöperatieve, met erfpachtformules. Alle manieren om goed wonen terug bereikbaar te maken voor iedereen.
    
10. Maatwerk: Maak beleidskaders maar laat ruimte voor maatwerk en flexibiliteit om voor iedereen een gepaste woonoplossing te vinden. De voorwaarde om deze eisen waar te maken is het vergroten van het aanbod goede en betaalbare woningen.

Het schaarse aanbod aan goede en betaalbare woningen zowel op de private als de sociale woningmarkt werkt discriminatie en uitsluiting en dak- en thuisloosheid in de hand. We herhalen dus de oproep om meer te investeren in sociaal wonen.

Daarnaast blijkt dat er aan sneltempo woningen worden bijgebouwd, maar dit nieuwe aanbod komt niet tegemoet aan de noden van mensen met een laag inkomen.

Luxeappartementen, 2e en 3de verblijven, … de woonmarkt zit fundamenteel fout in elkaar. De prioriteit moet zijn om eerst alle beschikbare woonruimte te voorzien voor mensen die nu geen goede woning hebben.

We herhalen de oproep om meer te investeren in sociaal wonen.

Geïnspireerd? 

Neem deel of bekijk de opname van de webinar op woensdag van 8 december.  

Daarin komen 2 lokale besturen, Londerzeel en Leuven, aan het woord over hoe zij aan de slag gaan met het recht op wonen.

Met toelichtingen over het belang van een actieplan, zorgwonen en de WoonBox wil Welzijnszorg beleidsmakers en partners informeren en inspireren. 

Meer informatie?

• Lees het volledige dossier "wonen: een gunst en geen recht?"
• Download de campagnetekst als pdf onderaan.